Hoe vrij zijn we eigenlijk?
Vrijheid houdt in dat je niet gehinderd wordt om te doen en te zeggen wat je wilt. Dat je zelf kunt beslissen over hoe je leeft. Dat klinkt logisch maar die vrijheid kan door verschillende factoren belemmerd worden. Bijvoorbeeld door ziekte of verslaving. Dergelijke zaken kunnen zowel je fysieke als je mentale vrijheid beperken.
Rechten van de mens
Er bestaat een internationale wet die een aantal rechten vaststelt om de vrijheid voor iedereen te waarborgen (of dat in ieder geval te proberen). Dit zijn de zogenaamde Internationale rechten van de mens'. Deze bepalen dat iedereen recht heeft op vrijheid van geweten, godsdienst, meningsuiting, vereniging en drukpers. Je bent dus vrij in de keuze van geloof, opvoeding, werk, partner en nog veel meer. De enige beperking van die vrijheid is wanneer je met jouw vrijheid, de rechten of veiligheid van anderen in gevaar brengt.*
Dat maakt het nog wel eens ingewikkeld.
Wanneer we op vijf mei de vrijheid vieren in Nederland, hebben we het vaak over het feit dat we in een land leven waar geen oorlog is. Dat is een belangrijk onderdeel van vrijheid. Tijdens oorlogen wordt de vrijheid van mensen vaak enorm beperkt. Soms letterlijk in de vorm gevangenschap, maar zeker ook door het feit dat je niet meer vrij bent om te zeggen wat je wilt.
Anders is niet slechter
Toch zijn er ook nu in Nederland een heleboel mensen die het gevoel hebben dat ze niet mogen zeggen wat ze willen, of niet mogen zijn wie ze zijn, uit angst voor discriminatie of geweld. Te vaak horen we nog verhalen over homoseksuelen die uitgescholden, bespuugd of mishandeld worden wanneer ze hand in hand over straat lopen met hun partner. Je bent dan niet vrij.
Vrijheid gaat dus eigenlijk hand in hand met tolerantie. Het vermogen om anderen te laten zijn wie ze zijn, ook wanneer dat compleet anders is dan jij. Tolerantie is iets dat aangeleerd moet worden. Ouders leren hun kinderen dit onder andere door contacten te leggen met mensen uit andere culturen en geen veroordelende uitspraken te doen zoals ‘Dat soort mensen…’ of ‘Zij zijn/doen altijd …’ Op die manier creëren we een generatie van mensen die elkaar de vrijheid geven om zichzelf te zijn. Vrijheid maak je dus zelf en samen.
Zoek naar verbinding
Tolerant zijn is niet altijd makkelijk. Het is lastig te begrijpen als mensen hele andere ideeën hebben over het leven. Besef dat je niet iedereen aardig hoeft te vinden om tolerant te kunnen zijn. Je hoeft het niet met iemand eens te zijn om de ander toch zijn of haar mening te gunnen. Soms helpt het om je aandacht meer te richten op wat jullie wél verbindt. Bijvoorbeeld: Ik ben het niet eens met de politieke opvattingen van mijn buurman, maar we willen allebei in een schone en veilige straat wonen. Daar kunnen we samen aan werken.”
Op die manier zijn we allemaal vrij.
*Bron: Amnesty International